Esej, czyli jak napisać esej aplikacyjny
Pisanie eseju - Purplepick/Flickr
Krok pierwszy: burza mózgów
Powinieneś poświęcić tydzień lub dwa, myśląc jedynie o potencjalnych tematach eseju. Dzięki tej „burzy mózgów” możesz wpaść na pomysł, który na początku nie przyszedłby nikomu do głowy. Przemyśl poniższe pytania:
Jaki jesteś?
- Co jest twoją najmocniejszą cechą charakteru? Czy posiadasz zdolności, umiejętności, które wyróżniają Cię spośród innych? A jeśli tak, w jaki sposób je zdobyłeś i jak je rozwijasz?
- Jak opisaliby Ciebie twoi przyjaciele? O czym by napisali, gdyby mieli napisać ten esej za Ciebie?
- Pomyśl o swoich ulubionych książkach, filmach, dziełach sztuki, itd. Czy wpłynęły one na Ciebie w znaczący sposób? Dlaczego to właśnie one zasłużyły na miano ulubionych?
- Czy przeżyłeś kiedyś moment olśnienia, w którym nagle zauważyłeś coś, czego wcześniej nie dostrzegałeś?
- Jakie są twoje najważniejsze osiągnięcia? I dlaczego uważasz, że zasługują na miano osiągnięć?
- Czy dokonałeś czegoś poza szkołą, co demonstrowałoby cechy, których poszukują wyższe uczelnie? Które dokonanie najwięcej dla Ciebie znaczy?
- Czy kiedykolwiek walczyłeś, bardzo zabiegałeś o coś i odniosłeś sukces? Co sprawiło, ze Ci się udało? A gdy bardzo się starałeś, jednak nie osiągnąłeś zamierzonego celu, jaka była Twoja reakcja?
- Jaki był najtrudniejszy okres w twoim życiu? I dlaczego? Jak zmienił się twój światopogląd przez te trudności?
Dokąd zmierzasz?
- Ze wszystkich rzeczy na świecie, co chciałbyś robić w tym momencie? Gdzie chciałbyś być? I z kim, spośród żywych i umarłych, chciałbyś być?
- Jakie są twoje marzenia? Jeśli za trzydzieści lat miałbyś spojrzeć na swoje życie, jakie musiałoby być, abyś uznał je za udane?
- W jaki sposób właśnie ten uniwersytet wpisuje się w twoje plany na przyszłość? Dlaczego chcesz spędzić na tym właśnie uniwersytecie od dwóch do sześciu lat?
Krok drugi: wybór tematu
W miarę jak te przemyślenia będą się układać w temat, pomyśl nad formą. To, co z początku mogło brzmieć nieźle, może okazać się niemożliwe do napisania. Co więcej, zastanów się co można zrobić, aby problematyka tematu była oryginalna. Nawet pozornie nieciekawe tematy mogą okazać się interesujące, jeśli zostaną opisane w kreatywny sposób. Mając już wybrany temat eseju, przemyśl poniższe pytania:
- Czy twój temat będzie powtarzał informacje zawarte już w twoim podaniu? Jeśli tak, wybierz inny. Nie wspominaj o swoich ocenach i egzaminach w tym eseju.
- Czy jesteś w stanie przedstawić argumentację swojego tematu? Jeśli nie potrafisz wymienić paru argumentów, powinieneś wybrać inny temat.
- Czy komisja rekrutacyjna zapamięta twój temat, czytając ponad sto esejow dziennie? A jeśli tak, co zapamięta z eseju i co ważniejsze, co będzie pamiętał o Tobie? Jakie zrobisz wrażenie?
Wybierz opowieść
Najlepsze eseje opowiadają o samych kandydatach. „Personal essay” nie musi opowiadać historii całego twojego życia, powinien być raczej jego krótkim ujęciem z głębszym, dobrze zobrazowanym przesłaniem. Często pomaga przemyślenie wpływu jaki wywarły na tobie wydarzenia z przeszłości. Esej studenta, który został przyjęty na uniwersytet Harvard, Princeton, Dartmouth i Stanford, opowiadał zwyczajną historię w niezwykły, frapujący sposób. W opowiadaniu o wspinaczce na górę, przekazał również swoje uznanie dla nauki, jak również poświęcenie ciężkiej pracy, która jest kluczem do zrozumienia wszechświata:
„Pomimo, że pierwsze pare mil wspinaczki na górę Madison nie obiecywały wspaniałych widoków, krajobraz okazał się spektakularny gdy wspiąłem się ponad linię drzew. Tak jak każdy krok zbliża wspinającego się na górę do szczytu, tak cała wiedza zbliża naukowca do pełnego zrozumienia…”
Esej zatytułowany „Wspinając się aby zrozumieć”, opowiadając o wędrującym człowieku, przedstawia jednocześnie wszystkie wartości autora, a także jego zainteresowania i filozofię życiową. W ten sposób esej prezentuje zwyczajny temat w nadzwyczajny sposób.
Krok trzeci: Pisanie eseju
Musisz mieć na względzie dwa cele. Pierwszym jest przekonać komisję rekrutacyjną, że naprawdę warto przyjąć właśnie Ciebie. Drugim jest pokazać, że jesteś ponadprzeciętną, intrygującą osobą. Jednak aby tego dokonać, najpierw musisz przyciągnąć ich uwagę.
Wstęp
Większość osób z komisji rekrutacyjnej spędza najwyżej dwie minuty czytając twój esej. Mając to na uwadze, dopracuj swój wstęp. Jedną z technik „przyciągających” jest zbudowanie tajemniczej atmosfery lub zaintrygowanie czytelnika; lub przynajmniej nieujawnianie wielu elementów na samym początku. Przekonaj go do dalszej lektury. Esej „Wspinając się aby zrozumieć” zaczyna się w następujący sposób:
„Otoczony tysiącami gwiazd, totalną ciszą i majestatycznymi górami, stałem na szczycie New Hampshire's Presidential Range porażony pięknem natury.”
Pierwsze zdanie wprowadza czytelnika w atmosferę opowieści, wciąga go w świat przedstawiony, jednak nie ujawnia jeszcze tematu, ani wątku całego eseju. Aby dowiedzieć się co następuje trzeba czytać dalej…
Część zasadnicza
Gdy pierwszy akapit został już doszlifowany, musisz upewnić się, że część zasadnicza nawiązuje do wstępu. Dobrym pomysłem jest znalezienie jednego elementu lub zdania, które będzie pojawiało się w całym tekście. W eseju „Wspinając się aby zrozumieć”, autor używa góry jako elementu spajającego:
„Niektórzy ludzie wspinają się przez cale życie na wiele małych wzgórz. Jednak jeśli chcę zobaczyć najdokładniejszy obraz świata, muszę wspinać się na najwyższe góry jakie znajdę. Zbyt często ludzie pozostają w dolinie, zadowalając się scenerią, którą maja przed oczami. Góra pokazała mi, że nie mogę zadowalać się samą scenerią.”
Należy podkreślić, ze autor używa bardzo prostego języka. Wielu studentów uważa, że dobry esej musi zawierać trudne i wyszukane wyrazy; jednak zwykle, to właśnie proste słowa najlepiej oddają istotę tych najważniejszych idei.
Innym sposobem na zrobienie wrażenia na czytelniku jest zastosowanie charakterystycznych przykładów i stymulujących wyobraźnię, niebanalnych obrazów. Esej powinien ukazywać obrazy i opierać się na twoich doświadczeniach. Najlepsze eseje są napisane według mantry: „pokazuj, nie opisuj”. Oto jeden z przykladow:
„Gdy noc opadła na szczyt, przypatrywałem się powoli pojawiającym się gwiazdom, aż zapełniły całe niebo. Pomimo wiatru i siarczystego mrozu nie mogłem się oderwać od tego widoku.”
Ten fragment doskonale pokazuje w jaki sposób opis gwiazd i zimna może zarówno przedstawić nam krajobraz, jak również sprawić, że zobaczymy tę scenerię oczami autora. Jest w stanie przekazać myśli i emocje autora, nie opisując ich otwarcie.
Zakończenie
Zakończenie jest twoją ostatnią szansą, żeby przekonać czytelnika lub też zaimponować mu swoją wiedzą. Autor eseju „Wspinając się aby zrozumieć” robi to bezbłędnie, rozwijając opis sceny i odkrywając znaczenie tej sceny dla niego samego:
„Obserwując wschód Saturna, chmurę drogi mlecznej, rój meteorów Perseidy, poznałem uczucie nieistotności i celu. Oczywistym jest, że sprawy ziemskie są nieistotne dla reszty wszechświata. Jednak czułem nieodpartą potrzebę zrozumienia pochodzenia i skutków tego zjawiska.”
Najprawdopodobniej, samo pisanie eseju zajmie Ci wiele dni. Niewielu potrafi w krótkim czasie napisać esej tego typu na dobrym poziomie. Wybór idealnej struktury, dobranie słownictwa i odpowiednich obrazów - trwa dłużej niż można by się tego spodziewać. Jeśli masz więcej czasu, odłóż szkic eseju na tydzień. Gdy do niego wrócisz, spojrzysz świeżym okiem i poprawisz błędy lub zmodyfikujesz pewne elementy. Poproś o pomoc rodzinę i przyjaciół. Pomogą Ci znaleźć nieznaczne błędy, które pominąłeś czytając swój esej już tyle razy. Być może pomogą ci nawet odpowiedzieć na pytanie: „Co sprawia, że ten esej jest niezapomniany?”
Zobacz też:
Poradniki na temat pisania eseju aplikacyjnego
Przykłady eseju aplikacyjnego